Irydologia to dział medycyny alternatywnej, zajmujący się kompleksową oceną stanu zdrowia na podstawie wyglądu tęczówki.

Dawniej badanie irydologiczne polegało na odpowiednim oświetleniu oczu za pomocą lampy szczelinowej w taki sposób, aby można było dokładnie przejrzeć się tęczówce i porównywali zaobserwowane zmiany z mapami irydologicznymi. Mapy te są schematami prezentującymi pola projekcji. Przedstawiają one podział powierzchni tęczówki na pola projekcji poszczególnych układów i narządów wewnętrznych. Każdej części ciała odpowiada ściśle określone miejsce na powierzchni tęczówki oka.

Zwolennicy irydologii donoszą o wysokiej trafności diagnoz (80%), jednak przeczą temu niektóre badania kliniczne, a w medycznej literaturze naukowej irydologia opisywana jest jako bezwartościowa i potencjalnie szkodliwa. Np. w teście diagnostycznym z 2005 roku przeprowadzonym na 110 pacjentach, spośród których 68 miało stwierdzone różne formy raka, po badaniu przez doświadczonego irydologa jedynie w 3 przypadkach postawiono właściwą diagnozę.

Irydologia zdaje się być bezwartościową metodą diagnozowania nowotworów, gdzie w przypadku np. cukrzycy, jej skuteczność wynosi 90%.

Starożytni rolnicy wykorzystywali elementy irydologii do oceny stanu zdrowia kupowanego bydła. Ponad 3000 lat temu irydologia praktykowana była w Chinach, Indiach i Japonii – starożytni lekarze wyodrębnili odpowiednie punkty na tęczówce oka, do zbadania zmian, które powstały w wyniku pewnych schorzeń.